Wspomnienie o Marcelu Reich-Ranickim z okazji 100. rocznicy urodzin
#Reich-Ranicki #literatura #Niemcy
Z okazji przypadającej 2 czerwca br. 100. rocznicy urodzin znanego niemiecko-polskiego krytyka literatury, żydowskiego pochodzenia, Marcela Reich-Ranickiego (1920-2013) media w Niemczech poświęciły sporo uwagi przypomnieniu sylwetki, osobowości i działalności legendarnego i budzącego zarazem wiele kontrowersji i sprzecznych emocji „papieża literatury” ‒ jak go nazywano.
Dzięki stałej obecności w literackich spotkaniach, dyskusjach i programach telewizyjnych, zwłaszcza w cieszącym się dużą popularnością programie „Das Literarische Quartett” (Kwartet Literacki), był postacią rozpoznawalną nie tylko w świecie literatury, ale też wśród szerokiej publiczności (według badań znało go 98% społeczności w Niemczech); jego niekonwencjonalny sposób bycia, odważne i apodyktyczne sądy, prowokujące opinie, specyficzne poczucie humoru i błyskotliwe riposty powodowały, że miał tyle samo zagorzałych zwolenników, co przeciwników.
Volker Weidermann przypomniał („Der Spiegel”, 29.05.2020), że M. Reich-Ranicki, „polski Żyd z Włocławka nad Wisłą”, który w wieku 9 lat przybył do Berlina, jako 18-latek opuścił Niemcy i jako 38-latek znów powrócił, by „zatryumfować”, nadał literaturze w Niemczech silny głos, jakiego nie można było nie usłyszeć. Literatura była jego prawdziwą pasją, co znajdowało wyraz nie tylko w licznych opracowaniach krytycznych, ale też w emocjonalnym sposobie rozprawiania o dziełach literackich. Pisano o nim, że „żył” literaturą; przeżywał ją i tkwiący w niej potencjał do zmiany życia i zmiany świata, całą swą osobowością.
Wspominano, że w swych reakcjach był zawsze autentyczny, zarówno przed kamerą, jak też poza nią. Jego ostra krytyka i bezlitosne sądy budziły strach wśród pisarzy, ale zachwyt wśród publiczności. W audycjach radiowych i telewizyjnych z okazji 100. rocznicy jego urodzin przypomniano jego charakterystyczne wypowiedzi i wywiady, odtworzono nagrania dyskusji literackich z jego udziałem; pozwolono mu przemówić „własnym głosem”. (MWM)
https://www.3sat.de/kultur/kulturzeit/marcel-reich-ranicki-104.html