Obchody 160-lecia SPD
#SPD #Scholz #Esken #Klingbeil #Kühnert
W dniach 21-23.05.2023 r. odbyły się w siedzibie SPD w Berlinie uroczyste obchody 160-lecia niemieckiej socjaldemokracji. Mottem uroczystości było hasło: „Postęp potrzebuje sprawiedliwości − idee od 160 lat dla jutra”. Wśród zaproszonych gości, obok obecnych i byłych władz partyjnych, znalazł się kanclerz Olaf Scholz, który wygłosił przemówienie.
Obchody zainaugurowane zostały w niedzielę (21.05) otwarciem wystawy pt. „16 kobiet z 16 dziesięcioleci SPD”. Przypomniano sylwetki 16 wybitnych działaczek niemieckiej socjaldemokracji, począwszy od „czerwonej hrabiny” Sophie von Hatzfeldt, poprzez Julię Bebel (żonę Augusta Bebla), Eleanor Marx (córkę Karola Marksa), Klarę Zetkin, Różę Luksemburg, aż po Andreę Nahles, przewodniczącą SPD w latach 2018-2019. Drugiego dnia odbył się panel historyczny pt. „160 lat SPD − nasze wartości jako drogowskazy − wczoraj, dziś i w przyszłości” połączony z przyznaniem Franzowi Münteferingowi (przewodniczącemu SPD w latach 2004-2005) nagrody imienia Augusta Bebla.
Trzeciego dnia miały miejsce główne uroczystości pod hasłem „Postęp potrzebuje sprawiedliwości − idee od 160 lat dla jutra”, podczas których przemawiał kanclerz Scholz oraz współprzewodniczący partii Saskia Esken i Lars Klingbeil, a także sekretarz generalny Kevin Kühnert. Scholz podkreślił, że zadaniem socjaldemokracji w XXI w. jest walka o szacunek w społeczeństwie: „Szacunek, to znaczy, że nikt nie patrzy na kogoś innego z góry, ponieważ uważa się za silniejszego, lepiej wykształconego, bogatszego lub za szczególnie przebudzonego (woke)”. Kanclerz zaznaczył, że przekształcenie niemieckiej gospodarki w gospodarkę przyjazną dla klimatu jest zadaniem historycznym i „nie jest to kwestia jednej partii (w domyśle Zielonych − uzup. P.K.), jak niektórzy wciąż myślą, ale jest to kwestia egzystencjonalna”.
Scholz podkreślił również, że po agresji rosyjskiej na Ukrainę SPD musi jednoznacznie stanąć po stronie Ukrainy. Odniósł się przy okazji do polityki kanclerza Willy’ego Brandta, dzięki któremu − jego zdaniem − obowiązują dzisiaj w Europie zasady odnoszące się do niestosowania siły, nienaruszalności granic, integralności terytorialnej państw i prawa narodów do samostanowienia. Tym samym obecny kanclerz wyraził dumę z historii SPD i nawiązał do wewnętrznej debaty w szeregach socjaldemokratów wokół stosunku do Rosji. Intrygujące w tym kontekście jest to, że na obchody nie został zaproszony były kanclerz i przewodniczący SPD Gerhard Schröder.
SPD jest najdłużej istniejącą obecnie niemiecką partią polityczną. Za początek ruchu socjalistycznego w Niemczech uważa się powołanie do życia przez Ferdynanda Lassalle’a w dniu 23.05.1863 r. Powszechnego Niemieckiego Związku Robotników (Allgemeiner Deutscher Arbeiterverein, ADAV), a drugą odnogą ruchu socjalistycznego w tym czasie była założona w 1869 r. przez Augusta Bebla i Wilhelma Liebknechta Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza (Sozialdemokratische Arbeiterpartei, SDAP). W 1875 r. doszło do zjednoczenia obu nurtów ruchu socjalistycznego, a w 1890 r. partia ta przybrała obowiązującą do dziś nazwę − Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (Sozialdemokratische Partei Deutschlands, SPD). SPD, pomimo licznych szykan ze strony władz cesarskich Niemiec, stała się pierwszą na świecie partią masową, która tuż przed wybuchem I wojny światowej liczyła ok. miliona członków. W czasach republiki weimarskiej (1919-1933) z grona SPD wywodziło się czterech kanclerzy (Friedrich Ebert jako przewodniczący Rady Pełnomocników Ludowych, Philipp Scheidemann, Gustav Bauer i dwukrotnie Hermann Müller) oraz pierwszy prezydent republikańskiej Rzeszy − F. Ebert (1919-1925). W latach 1933-1945, w obliczu rozwiązania przez nazistów wszystkich partii z wyjątkiem NSDAP, SPD kontynuowała swoją działalność na emigracji.
W Republice Federalnej Niemiec z szeregów tej partii wyszło czterech kanclerzy − Willy Brandt (1969-1974), Helmut Schmidt (1974-1982), G. Schröder (1998-2005) i O. Scholz (od 2021 r.) − i trzech prezydentów (Gustav Heinemann, Johannes Rau i obecny prezydent Frank-Walter Steinmeier). SPD obecnie liczy ok. 380 tys. członków, a w ostatnich wyborach do Bundestagu (26.09.2021 r.) odniosła zwycięstwo, uzyskując 25,7% głosów. (P. Kubiak)
25 maja 2023
https://www.spd.de/160-jahre/16-frauen
https://www.zdf.de/nachrichten/politik/spd-partei-geburtstag-scholz-schroeder-100.html
https://www.tagesspiegel.de/politik/160-jahre-spd-olaf-scholz-spitzen-gegen-die-grunen-9861878.html