Nowy projekt uchwały o ochronie dóbr kultury zatwierdzony przez rząd federalny
#Niemcy #ochronadóbrkultury #KGSG # DeutscherKulturrat #Roth
Rząd federalny zatwierdził w dn. 8 maja 2024 r. projekt uchwały o zmianach w Ustawie o ochronie dóbr kultury (Kulturgutschutzgesetz, KGSG), przedłożony przez pełnomocniczkę rządu federalnego ds. kultury i mediów (BKM) Claudię Roth. Przewiduje on, że ustawa będzie bardziej przyjazna dla użytkowników i zorientowana na praktykę; ma też być zharmonizowana z rozporządzeniami UE w zakresie importu dóbr kultury.
Minister Roth stwierdziła, że dzięki tej uchwale zostaną zrealizowane nie tylko obietnice zawarte w Umowie koalicyjnej, ale jest to również wytyczenie kierunku na przyszłość, aby przywiązywać większą wagę do wzmocnionej ochrony dóbr kultury.
Poprzednia nowelizacja Ustawy o ochronie dóbr kultury miała miejsce w sierpniu 2016 r. Dostosowano ją wówczas do standardów UE i norm międzynarodowych, a zwłaszcza do Umowy UNESCO z 1970 r. Od tamtej pory zebrano wiele doświadczeń na tym polu, które zostały ujęte w „Raporcie o zastosowaniu Ustawy o ochronie dóbr kultury” (maj 2022).
Obecny projekt ustawy zawiera ułatwienia w zakresie międzynarodowego systemu wypożyczeń i transferu obiektów (Leihverkehr) między muzeami oraz w realizowaniu projektów badawczych i restauracyjnych. Zakłada też, że handel zostanie odciążony przez to, że środki należytej staranności będą w przyszłości uruchamiane dopiero od pewnej granicy wartości, wynoszącej 5 tys. euro. W odniesieniu do archeologicznych artefaktów nadal będą obowiązywały dotychczasowe ścisłe wymogi. Zaproponowane zmiany wzmacniają ponadto znacząco bezpieczeństwo prawne (Rechtssicherheit), tzn. w przyszłości zostaną w sposób jasny uregulowane zabezpieczenia (gwarancje) potwierdzone przez krajowe urzędy kultury (Landeskulturbehörden).
Do debaty na temat Ustawy o ochronie dóbr kultury włączyła się intensywnie również Niemiecka Rada Kultury (Deutscher Kulturrat, DK), zajmując konkretne stanowisko w wielu kwestiach podczas jej procesu ustawodawczego (21.03.2024). Generalnie uznano, że ustawa ta zasadniczo „sprawdziła się”, teraz natomiast chodzi nie tyle o jej „rewizję”, co raczej o jej „optymalizację”. Zabiegano przede wszystkim o to, aby w nowej ustawie uwzględniono w należyty sposób wyważenie interesów między różnymi obszarami i grupami użytkowników życia kulturalnego, takimi jak: instytucje kultury, handel, kolekcjonerzy, instytucje przechowujące dobra kultury, placówki naukowe oraz rozmaite podmioty zaangażowane w tym na płaszczyźnie krajowej, jak również osoby prywatne działające w sektorze kultury.
W opinii Rady szczególną uwagę powinno się też poświęcić kwestii obrotu dóbr kultury na płaszczyźnie międzynarodowej, zwłaszcza względem określenia warunków dotyczących ich wwozu i wywozu. W pracach nad zmianami w ustawie DK zwróciła uwagę, żeby wykorzystać tę okoliczność i wezwać kościoły i wspólnoty religijne do tego, aby potraktowały znajdujące się w ich posiadaniu dobra kulturowe jako narodowe i zarejestrowały je jako takie w stosownych urzędach krajowych. DK stoi na stanowisku, że w obliczu trudnej sytuacji finansowej, w jakiej znajdują się obecnie zakony czy wspólnoty wyznaniowe, taka rejestracja mogłaby w przyszłości udaremnić działania prowadzące do tego, że wartościowe dobra kultury, np. rękopisy czy też źródłowe materiały muzyczne, zostałyby przemieszczone za granicę i tam spieniężone bądź też zapobiec, by ceny dotyczące ich zakupu przez podmioty publiczne poszybowały nieproporcjonalnie w górę. (M. Wagińska-Marzec)
https://www.kulturstaatsministerin.de/DE/service/aktuelles/aktuelles-node.html
https://www.bundesregierung.de/breg-de/suche/bundeskabinett-ergebnisse-2280378