Berlińskie wybory do Bundestagu zostaną częściowo powtórzone
#wybory #Bundestag #Berlin #FTK
W dniu 19.12.2023 r. Federalny Trybunał Konstytucyjny (FTK) wydał orzeczenie w sprawie zaskarżonej przez frakcję CDU/CSU decyzji Bundestagu z 10.11.2022 r. dotyczącej częściowego powtórzenia wyborów w Berlinie. Chadecy domagali się pełnego powtórzenia wyborów do Bundestagu w sześciu z dwunastu berlińskich okręgów wyborczych (czyli w około połowie obwodowych komisji wyborczych) lub nawet całkowitego powtórzenia wyborów w stolicy Niemiec. FTK uznał decyzję Bundestagu za zgodną z konstytucją, ale doprecyzował liczbę obwodowych komisji wyborczych, w których mają ponownie zostać przeprowadzone wybory, tj. w 455 (zamiast 431) spośród 2256 komisji. Decyzję FTK można uznać za salomonowy wyrok, gdyż ponowna elekcja w około 20% berlińskich komisji wyborczych nie doprowadzi do poważniejszych zmian w składzie obecnego Bundestagu.
Wybory do Bundestagu XX kadencji w całych Niemczech przeprowadzone zostały 26.09.2021 r. W Berlinie odbywały się dodatkowo wybory krajowe (do Izby Posłów), wybory lokalne (do 12 zgromadzeń dzielnicowych) oraz referendum obywatelskie w sprawie wywłaszczenia wielkich koncernów oferujących mieszkania na wynajem. Podczas wyborów w Berlinie doszło do wielu nieprawidłowości, co skutkowało złożeniem ponad 1700 skarg na sposób przeprowadzenia wyborów. W wypadku wyborów krajowych i lokalnych rozstrzygał Krajowy Trybunał Konstytucyjny Berlina, który nakazał powtórzenie w pełnym wymiarze wyborów do Izby Posłów i zgromadzeń obywatelskich. Powtórzone wybory odbyły się 12.02.2023 r.
Osobne postępowanie dotyczyło wyborów do Bundestagu. W tym wypadku FTK podjął decyzję o powtórzeniu wyborów tylko w tych obwodowych komisjach wyborczych, w których doszło do nieprawidłowości. Najwięcej było ich w komisjach zlokalizowanych w czterech okręgach wyborczych: 76 Berlin-Pankow, 77 Berlin-Reinickendorf, 80 Berlin-Charlottenburg-Wilmersdorf oraz 83 Berlin-Friedrichshain-Kreuzberg. Termin powtórzonych wyborów do Bundestagu został wyznaczony na dzień 11.02.2024 r. O mandaty będą mogli ubiegać się tylko ci kandydaci, którzy wystartowali w wyborach z 2021 r., a wybory zostaną przeprowadzone na podstawie obowiązującej w 2021 r. ordynacji wyborczej.
Powtórzenie wyborów do Bundestagu w tak ograniczonym zakresie nie będzie miało większego wpływu na skład Bundestagu, chociaż troje posłów, którzy odnieśli zwycięstwo w okręgach jednomandatowych − Monika Grütters z CDU w okręgu nr 77. Michael Müller z SPD w okręgu nr 80 oraz Stefan Gelbhaar reprezentujący partię Zielonych w okręgu nr 76 − nie może być pewnych sukcesu w powtórzonych wyborach.
Orzeczenie FTK miało fundamentalne znaczenie dla partii Die Linke. Partia ta w wyborach do Bundestagu XX kadencji uzyskała jedynie 4,9% głosów i nie zdołała przekroczyć granicy 5-procentowego progu wyborczego (klauzula zaporowa), ale jej kandydaci zwyciężyli w trzech okręgach jednomandatowych na terenie całych Niemiec (klauzula mandatowa), dzięki czemu reprezentacja Die Linke została powiększona o dalszych 36 posłów z list partyjnych tej partii stosownie do uzyskanego wyniku wyborów. W wypadku całkowitego powtórzenia wyborów w Berlinie istniało niebezpieczeństwo, że pogrążona w kryzysie Die Linke mogłaby stracić jeden lub dwa berlińskie mandaty bezpośrednie (zdobyte w okręgach nr 84 i 86). Gdyby do tego doszło, to wygasłaby klauzula mandatowa, a więc wszyscy pozostali posłowie wybrani z list partyjnych Die Linke straciliby swe mandaty w Bundestagu (chodzi o 25 posłów Die Linke i 10 secesjonistów skupionych pod szyldem Sojuszu Sahry Wagenknecht oraz jednego posła, który opuścił szeregi frakcji wcześniej). Tym samym liczba posłów do Bundestagu spadłaby z 736 do 699 lub 698. Ponadto mogłoby dojść do dalszych przesunięć między poszczególnymi partiami. Przyjęte rozstrzygnięcie powoduje, że dwoje berlińskich posłów Die Linke na pewno utrzyma swe mandaty bezpośrednie. (P. Kubiak)
21.12.2023
https://www.bundesverfassungsgericht.de/SharedDocs/Pressemitteilungen/DE/2023/bvg23-119.html