Racja stanu w stosunkach polsko-niemieckich 1970-2004. Pojęcie, praktyka, ewolucja

Kierownik: dr Natalia Jackowska

Projekt indywidualny (grant habilitacyjny)
Instytucja finansująca: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Okres realizacji 2009 - 2011 

Opis projektu:

Istota projektu polega na ukazaniu ewolucji pojęcia racji stanu w polskiej myśli i praktyce politycznej w odniesieniu do stosunków polsko-niemieckich w latach 1970-2004. Na tle złożonych i zróżnicowanych realiów ustrojowych i politycznych okresu Polski Ludowej oraz Rzeczpospolitej po przełomie demokratycznym 1989 r. zostanie wyodrębniony katalog elementów tworzących rację stanu i prześledzona ich droga w myśli i praktyce politycznej. Pozwoli to odpowiedzieć na pytanie, czy i w jaki sposób zmiany ustrojowe, zmiany jakościowe o charakterze podmiotowym w stosunkach międzynarodowych lub realizacja postulatów politycznych (np. gwarancje nienaruszalności granic) przesądziły o zmianie treści racji stanu. Wielkie zmiany systemowe relacji międzynarodowych postawiły pod znakiem zapytania dotychczasowy zakres pojęcia racji stanu i interesu narodowego. Prześledzenie tych zmian na obszarze stosunków polsko-niemieckich drugiej połowy XX w. oraz początku nowego millenium pozwoli - z uwagi na reprezentatywne dla przemian dokonanych w Europie usytuowanie oraz politykę tych krajów - nakreślić kierunek zmian pojęcia racji stanu we współczesnej myśli politycznej.

Rezultaty:

1. N. Jackowska, Dialog jako obywatelska racja stanu w relacjach polsko-niemieckich po 1989 r., w: Dwa dwudziestolecia Rzeczypospolitej. Polityka-prawo i administracja-gospodarka. Próba bilansu,  red. M. Fic, L. Krzyżanowski, M. Skrzypek, Uniwersytet Śląski w Katowicach, 4Dplus, Katowice 2010;
2. N. Jackowska, Uczony i mąż stanu. Krzysztof Skubiszewski (1926-2010), „Przegląd Zachodni" nr 2/2010;
3. N. Jackowska, Racja stanu w programie i działaniu Solidarności 1980-1989, w: O Polskę wolną! O Polskę solidarną! NSZZ Solidarność w latach 1980-1989, zbiór studiów pod red. W. Polaka, S. Galij-Skarbińskiej, V. Kmiecik, M. Białkowskiego, J. Kufla, P. Ruchlewskiego, Gdańsk 2011;
4. N. Jackowska, Układ z 1970 r. o podstawach normalizacji stosunków z RFN - przypadek ponadpolitycznej zgody? „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis" nr 87, Studia Politologica V, pod red. M. Mikołajczyk, M. Śliwy, A. Tasak, Kraków 2011;
5. N. Jackowska, Racja stanu jako problem badawczy. Przykład relacji polsko-niemieckich w latach 1970-2004, (złożone do druku w Wydawnictwie Uniwersytetu Łódzkiego);
6. N. Jackowska,  „Polityczne resztówki"?. Biografie jako czynnik kształtowania stanowiska katolickich środowisk opiniotwórczych wobec Niemiec w okresie Polski Ludowej (złożone do druku w Wydawnictwie Naukowym Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie).