Zgromadzenie Ogólne odbierze kompetencje Radzie Bezpieczeństwa ONZ?
#ONZ #Rada Bezpieczeństwa #weto #reforma ONZ
Unia Europejska i Niemcy na forum ONZ po raz kolejny podkreśliły konieczność zwiększenia odpowiedzialności Zgromadzenia Ogólnego ONZ za globalny pokój i bezpieczeństwo (co ma się odbyć kosztem marginalizowania roli Rady Bezpieczeństwa ONZ).
Państwa europejskie są mocno zaangażowane w proces zrównywania wagi głosów państw i siły oddziaływania regionów wewnątrz ONZ. 25.09.2024 r., na kolejnym posiedzeniu Grupy Roboczej Ad Hoc ds. Rewitalizacji Zgromadzenia Ogólnego ONZ UE i Niemcy (w osobnym wystąpieniu) zdecydowanie wsparły reformy.
Prace reformatorskie w przeciągu ostatniego roku zintensyfikowano. Dotyczą ona także usprawnienia procesów podejmowania decyzji przez ZO. Jest to związane z rosnącą rolą ZO, co następuje w konsekwencji paraliżu Rady Bezpieczeństwa ONZ. Wzmacnianie kompetencji ZO jest motywowane również uchylaniem się stałych członków Rady Bezpieczeństwa (P5) od wnoszenia składek członkowskich do ONZ.
Nadużywanie prawa weta, głównie przez Rosję, USA i Chiny m.in. wobec wojny w Ukrainie, Strefie Gazy i funkcjonowania reżimu nieproliferacji broni masowego rażenia, już przeniosło ciężar dyskusji nad najważniejszymi wyzwaniami globalnego bezpieczeństwa do Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Zwróciły na to uwagę Niemcy, których przedstawiciel Michael Geisler rozpoczynając wystąpienie, podkreślił, że: „Niemcy z zadowoleniem przyjmują odnowione znaczenie i kluczową rolę, jaką Zgromadzenie Ogólne zyskało w ostatnich latach”.
Choć dyskusje o reformie ONZ trwają od dekad, tym razem dodatkowym czynnikiem motywującym do ich przeprowadzenie jest znaczący kryzys finansowy samej organizacji. W 2023 r. tylko 142 państwa zapłaciły w pełni swoje składki członkowskie, a deficyt wpłat wyniósł 17,5% rocznego budżetu organizacji. Pełnej składki nie zapłaciły m.in. USA. Chiny uregulowały ją 10 miesięcy po terminie (14.11.2023 r.), a Wielka Brytania 2 miesiące (21.04.2023 r.). Spośród stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ (P5) w terminie płatności wywiązały się z obowiązku jedynie Rosja i Francja.
Do 24.04.2024 r. w pełni składkę członkowską (należną do zapłaty do 8.02.2024 r.) wpłaciły jedynie 104 państwa (51 bez opóźnienia, w tym Polska i Niemcy). Spośród P5: Wielka Brytania przekazała środki w terminie, Francja z kilkudniowym opóźnieniem, a USA, Chiny i Rosja zalegają z nimi.
Dyskusje o reformie ONZ i przyszłej roli jej poszczególnych organów są elementem negocjowania nowego „Paktu dla Przyszłości” („Pact for the Future”), który będzie finalizowany we wrześniu 2024 r. (Joanna Dobosz-Dobrowolska)
http://webtv.un.org/en/asset/k1d/k1d90ij3no