Upamiętnienie 30. rocznicy wydarzeń na tle rasistowskim w Solingen
#Solingen #rocznica #upamiętnienie #podpalenie #rasizm
W 30. rocznicę podpalenia domu w Solingen w Nadrenii Północnej-Wesftalii (29.05.1993) zamieszkałego przez rodzinę turecką, która przybyła do Niemiec na początku lat 70., odbyły się w mieście uroczystości upamiętniające ofiary tamtych wydarzeń. W wyniku pożaru straciły wówczas życie dwie młode kobiety (w wieku 18 i 27 lat) oraz troje dzieci (4, 9 i 12 lat), a dalszych 14 osób doznało poważnych obrażeń ciała; niektórzy z powodu silnych poparzeń są po dziś dzień skazani na pobyt w szpitalach bądź domach opieki. W miejscu spalonego domu rośnie obecnie pięć kasztanowców, posadzonych kilka lat po zbrodni na znak pamięci o ofiarach zamachu.
W powszechnej opinii był to jeden z najbardziej brzemiennych w skutki czynów o podłożu ksenofobicznym w historii Niemiec. Jego sprawcami było czworo młodocianych osób (mających 16-23 lat) o skrajnie prawicowo-ekstremistycznych poglądach, którymi kierowała nienawiść do obcych. Wszyscy zostali ujęci kilka dni po zamachu i po 18-miesięcznym procesie przed Wyższym Sądem Okręgowym w Düsseldorfie skazani (1995) na karę pozbawienia wolności (10-15 lat).
W oficjalnych uroczystościach nie zabrakło przedstawicieli władz państwowych i krajowych; uczestniczyli w nich m.in. prezydent Frank-Walter Steinmeier, premier Nadrenii Północnej-Westfalii (NPW) Hendrik Wüst (CDU) oraz przewodniczący Landtagu André Kuper, a także czołowi przedstawiciele władz miasta z nadburmistrzem Timem Kurzbachem na czele. Obecni byli także członkowie Sojuszu na rzecz Tolerancji i Odwagi Cywilnej (Bündnis für Toleranz und Zivilcourage) oraz innych organizacji, jak również licznie przybyli mieszkańcy miasta i przede wszystkim krewni ofiar. Władze tureckie reprezentował wiceminister spraw zagranicznych Yasin Ekrem Serim.
Pamięć ofiar uczczono minutą ciszy również podczas posiedzenia Landtagu NPW (26.05). Premier, jak również przewodniczący poszczególnych frakcji (SPD, Zielonych i FDP) skierowali słowa uznania wobec członków rodziny Cenç, dotkniętej wówczas boleśnie utratą bliskich, że mimo tragedii pozostali w Niemczech i angażowali się w działania na rzecz pojednania.
Szczególne zasługi na tym polu miała zwłaszcza (zm. w 2022 r.) Melvlüde Cenç, która − mimo że straciła wówczas dwie córki, wnuczki i siostrzenicę − apelowała nieustannie o rozwagę i położenie kresu nienawiści. Doceniając jej wkład w kształtowanie dialogu między Niemcami a migrantami i ich rodzinami, odznaczono ją w 1996 r. Federalnym Krzyżem Zasługi (Bundesverdienstkreuz). Do końca życia prowadziła kampanię na rzecz współistnienia kultur. Za swoje zaangażowanie w imię porozumienia i tolerancji zyskała miano „ambasadorki pokoju”. Obecnie uczczono symbolicznie jej pamięć, nazywając jej imieniem plac w centrum miasta Solingen (Melvlüde-Cenç-Platz), przy którym znajduje się Dom Wielu Pokoleń/Dom Spotkań (Mehrgenerationenhaus/Haus der Begegnung).
Minister stanu ds. kultury Claudia Roth, przywołując pamięć ofiar tego zamachu, jak również innych ekstremistycznych ataków w minionych dziesięcioleciach, podkreśliła, że wydarzenia te muszą stać się bardziej niż dotąd częścią niemieckiej kultury pamięci. Powinny być codzienną przestrogą i wezwaniem, by nie ustawać w walce przeciwko nienawiści i nagonkom, przeciwko rasizmowi, antysemityzmowi i jakimkolwiek innym formom wrogości wobec człowieka. Roth uznała, że jako motyw przewodni powinny posłużyć słowa przestrogi Esther Bejarano, która zwracała uwagę, że wszyscy mają obowiązek wzięcia na siebie odpowiedzialności i bycia solidarnym z ofiarami przemocy na tle rasistowskim.
W 30. rocznicę podpalenia domu w Solingen w tamtejszym Centrum Sztuki Prześladowanej (Zentrum für verfolgte Künste) została otwarta wystawa ukazująca historię rodziny Cenç; na jej przykładzie dokonano rozrachunku z przejawami przemocy o podłożu rasistowskim w najnowszej historii Niemiec. O upamiętnieniu wydarzeń w Solingen sprzed 30 laty obszernie informowały ogólnoniemieckie media w całych Niemczech. (M. Wagińska-Marzec)
1 czerwca 2023
https://www.bpb.de/kurz-knapp/hintergrund-aktuell/161980/29-mai-1993-brandanschlag-in-solingen/
https://solingen.de/inhalt/gedenken-30-jahre-brandanschlag
https://www.zeit.de/news/2023-05/29/30-jahre-brandanschlag-bundespraesident-in-solingen-erwartet
https://www.dw.com/de/solingen-30-jahre-nach-dem-brandanschlag/a-65739228