Nowy program dotacyjny dla wzmocnienia kultury na obszarach wiejskich
#Roth #Özdemir #BMI
Pełnomocniczka rządu federalnego ds. kultury i mediow (BKM) Claudia Roth poinformowała (3.05.2023) o powołaniu do życia wraz z Ministerstwem ds. Żywienia i Rolnictwa (BMEL) oraz Bundeszentrale für politische Bildung (bpb) nowego programu dotacyjnego pod nazwą: „Aller.Land − zusammen gestalten. Strukturen stärken”. Ma on służyć wspieraniu kultury, partycypacji w jej wydarzeniach oraz demokracji na obszarach wiejskich, zwłaszcza w regionach słabo rozwiniętych w całych Niemczech.
Program zakłada, że w okresie 2023-2030 na słabo pod względem strukturalnym rozwiniętych obszarach wiejskich zostaną zrealizowane długofalowe i zorientowane na uczestnictwo w kulturze przedsięwzięcia kulturalne. Mają one umożliwić powstawanie zakotwiczonych na miejscu sojuszy między podmiotami działającymi na rzecz kultury i demokracji, edukacji i rozwoju regionalnego. Dotacje można uzyskać np. na projekty takie jak: kawiarenki (jako miejsca spotkań), pracownie dla twórców, tworzenie dialogów obywatelskich (Bürgerdialoge) bądź rozbudowa tzw. Trzecich Miejsc, czyli miejsc spotkań (np. bibliotek) oferujących, zwłaszcza na terenach wiejskich, możliwość obcowania z kulturą i sztuką.
Minister Roth wyraziła zadowolenie z tej ponadresortowej współpracy w ramach nowego programu federalnego „Aller.Land − zusammen gestalten”. W jej ocenie dobrze się stało, że razem z krajami i gminami będzie można wykorzystać potencjał kultury, by wzmocnić regiony wiejskie, bowiem przedsięwzięcia kulturalne, które są wymyślane i kształtowane wspólnie przez zaangażowane jednostki na miejscu, wzmacniają więzi społeczne, co jest istotne przede wszystkim na obszarach słabo rozwiniętych strukturalnie. Roth zwróciła uwagę, że kultura jest rozwijana tam, gdzie ludzie spotykają się ze sobą i wspólnie biorą przyszłość w swoje ręce, przejmują odpowiedzialność i rozwijają kreatywne pomysły na rzecz swego bliskiego otoczenia. W związku z tym − wyjaśniała Roth − w ramach programu nie będą dotowane projekty krótkoterminowe, lecz całkiem świadomie będą wspierane projekty długofalowe; chodzi bowiem o rozbudowywanie trwałych struktur kulturalnych w zakresie uczestnictwa i tworzenia sieci w sferze kultury w regionach.
Federalny minister ds. żywienia i rolnictwa Cem Özdemir zaznaczył z kolei, że program ten ma na celu nie tylko zaspokojenie potrzeb mieszkańców terenów wiejskich, ale przede wszystkim ma uwzględnić ich własną specyfikę i wydobyć ich mocne strony. Chodzi o stworzenie bodźców politycznych, wychodzących od osób miejscowych. Minister Özdemir zapewnił, że BMEL udostępni na ten cel − obok środków wyasygnowanych z programu „Landliche Entwicklung und regionale Wertschöpfung (BULE+)” − także transfer wiedzy. „Chcemy otworzyć drzwi, aby ludzie mogli sprawdzać swe pomysły na miejscu”, mówił. Pozwoli to bowiem na stworzenie możliwości rozwojowych dla otwartego, demokratycznego i różnorodnego społeczeństwa, a tym samym odbierze pożywkę siłom wrogim demokracji i tym, które przyczyniają się do jego podziału.
Thomas Krüger, przewodniczący Bundeszentrale für politische Bildung zauważył, że ludzie, którzy na miejscu angażują się w działania obywatelskie na rzecz demokracji, edukacji i kultury i wspólnie z instytucjami i władzami gminnymi rozwijają i realizują przedsięwzięcia kulturalne w swych wioskach, miasteczkach lub w całym regionie, wzmacniają w nich jednocześnie więzi społeczne. Krüger zaznaczył, że bpb chce się włączyć w ten ogólnofederalny program i poprzez oferty edukacyjne zamierza przyczynić się do wzmocnienia kompetencji osób biorących udział w projektach, podnosząc ich kwalifikacje w zakresie uczestnictwa i współtworzenia. Krüger jest przekonany, że tylko z silnymi aktorami działającymi na miejscu można wzmocnić na trwałe struktury, współdziałanie oparte na zasadach demokratycznych oraz aktywny udział w życiu społecznym.
Partnerem programu jest Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (BMI), które obiecało służenie fachową współpracą, bez wkładu finansowego.
Na program „Aller.Land” w latach 2023-2030 rząd udostępni łącznie ok. 69,4 mln euro; będą one pochodziły z programu federalnego BULE+ oraz ze środków bpb. Od 2025 r. regiony, które otrzymają w przyszłości dotacje na ten cel, będą partycypowały w finansowaniu programu, wnosząc kwotę w wysokości 5,9 mln euro. Program będzie realizowany przez Biuro Programowe: Aller.Land (Projekteure bakv gGmbH). Kierownikiem Biura Programowego został Samo Darian, dotychczasowy szef programu „TRAFO − Modele dla Kultury w czasie przemian”. (M. Wagińska-Marzec)