Chińska blokada handlowa Litwy i reakcja Berlina
#Chiny #Litwa #UE #Niemcy #Brantner #blokada #Tajwan
Spór litewsko-chiński i blokada handlowa nałożona przez Pekin wywołuje konsekwencje dla całej Unii Europejskiej. Z wizytą na Litwę udała się w dniu 10.01.2022 r. sekretarz stanu w federalnym Ministerstwie Gospodarki i Ochrony Klimatu Franziska Brantner (Sojusz 90/Zieloni), która podkreśliła, że chińska blokada handlowa wobec Litwy to „kwestia europejska”, dotycząca ochrony rynku wewnętrznego UE, która leży w „podstawowym interesie” Niemiec. Zdaniem Brantner „Litwa pozostaje dobrym miejscem dla inwestycji”.
Działania Pekinu wobec Litwy stanowią reakcję na otwarcie w Wilnie w listopadzie 2021 r. „tajwańskiego biura przedstawicielskiego na Litwie”. Władze chińskie interpretują ten gest jako naruszenie zasad polityki jednych Chin. Choć w innych państwach europejskich istnieją podobne placówki (przykładowo cztery w Niemczech), to jednak w ich nazwach nie ma odniesień do Tajwanu ‒ funkcjonują one jako przedstawicielstwa Tajpej. Należy dodać, że wcześniej Litwa opuściła format współpracy Chin z państwami Europy Środkowo-Wschodniej (17+1), a litewski parlament określił politykę Pekinu wobec Ujgurów jako „ludobójstwo”.
W reakcji na takie działania Litwy chińskie władze zamroziły relacje dyplomatyczne i wycofały paszporty dyplomatyczne dla 20 pracowników litewskiej ambasady. Ponadto rozpoczęła się blokada handlowa ‒ od początku grudnia 2021 r. litewskie produkty nie były odprawiane przez chińskie służby celne; Litwa zniknęła też z chińskiego elektronicznego systemu deklaracji celnych. Blokada dotyczy również produktów wytwarzanych na Litwie przez firmy zagraniczne, a także dóbr zawierających komponenty pochodzące z tego państwa, co dotyka m.in. przedsiębiorstw niemieckich, takich jak Continental czy Hella. W opinii przedstawicieli Federalnego Związku Przemysłu Niemieckiego (BDI) działania Chin wobec Litwy są równoznaczne z „bojkotem handlowym o konsekwencjach dla całej UE”.
Władze litewskie apelują o poparcie ze strony pozostałych państw członkowskich i instytucji UE. Zaangażowanie w tym kontekście wykazuje Francja, która objęła z początkiem 2022 r. przewodnictwo w Radzie UE ‒ prezydent Emmanuel Macron podkreślał konieczność wykazania europejskiej solidarności wobec celowych działań Pekinu przeciwko Litwie.
Spór litewsko-chiński był głównym tematem spotkania ministrów spraw zagranicznych państw UE (14.01.2022), po którym oczekiwano deklaracji o wsparciu dla Wilna i wysłania wyraźnego sygnału w kierunku Pekinu o braku tolerancji ze strony UE wobec działań szkodliwych dla wspólnego rynku i europejskich łańcuchów dostaw. KE opracowuje obecnie pozew przeciwko Chinom na forum WTO, ponadto w UE trwają też prace nad nowym instrumentem (anti-coercion instrument) mającym umożliwić przeciwdziałanie środkom przymusu gospodarczego, podobnym do tych stosowanych obecnie przez Chiny wobec Litwy. (TM)
14 stycznia 2022