Rocznica śmierci prof. Karola Mariana Pospieszalskiego
Prawnik i historyk, urodził się w Bremie 11 września 1909 r. Ojciec był Polakiem, matka – Niemką. Gdy rodzina przeprowadziła się w 1919 r. do Poznania, ukończył szkołę średnią, a następnie prawo na Uniwersytecie Poznańskim. Podjął pracę jako asesor sądowy, a później jako sędzia. Pod koniec 1939 r. wstąpił do tajnej organizacji „Ojczyzna”, o profilu narodowo-katolickim. Wysiedlony przez Niemców do Częstochowy, nadal działał w Polskim Państwie Podziemnym, wchodząc w skład stworzonego przez „Ojczyznę” Studium Zachodniego. Brał udział w pracach nad raportami Studium Zachodniego, poświęconymi sytuacji na ziemiach wcielonych do Rzeszy.
W 1945 r. był jednym z twórców Instytutu Zachodniego, a jako pracownik tego ośrodka poświęcił się pracom nad dokumentowaniem dziejów okupacji niemieckiej. Przez 20 lat kierował w IZ Zakładem Badania Dziejów Okupacji Hitlerowskiej w Polsce. Był współtwórcą wydawanej w Instytucie Zachodnim do dziś serii dokumentów, ukazujących dzieje okupacji niemieckiej (Documenta Occupationis) i głównym twórcą Archiwum IZ. Jego opracowana jeszcze pod koniec wojny monografia Polska pod niemieckim prawem. Ziemie Zachodnie, wydana przez IZ w 1946 r., miała charakter pionierski. Był biegłym podczas procesu namiestnika Kraju Warty Arthura Greisera przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, później był też biegłym w procesie Ericha Kocha. W serii Documenta Occupatonis w 1959 r. opublikował ważny tom Sprawa 58 000 „volksdeutschów”. Sprostowanie hitlerowskich oszczerstw w sprawie strat niemieckiej mniejszości w Polsce w ostatnich miesiącach przed wybuchem wojny i w toku kampanii wrześniowej. Brał udział w pracach Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce.
Jednocześnie pracował na Uniwersytecie Poznańskim (Wydział Prawa), gdzie w 1957 r. został profesorem nadzwyczajnym. W 1966 r. odmówił podpisania listu, krytykującego orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich. Został zwolniony z Instytutu Zachodniego, mógł jednak nadal pracować na uniwersytecie. Należał do poznańskiego Klubu Inteligencji Katolickiej.
W 1979 r. przeszedł na emeryturę, ale nadal był czynny naukowo. Zmarł w Poznaniu 19 lutego 2007 r. W 2019 r. Instytut Zachodni wydał jego obszerne wspomnienia „To wszystko przeżyłem…”.
