Otwarcie wystawy „Transformacja w Niemczech Wschodnich. Życie w czasie przemian”
W dniu 26 maja 2022 r. w gmachu Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu miał miejsce wernisaż wystawy pt. „Transformacja w Niemczech Wschodnich. Życie w czasie przemian”. Jest to polska wersja wystawy pt. „Umbruch Ost. Lebenswelten im Wandel”, która powstała w 2020 r. z inspiracji historyka dra Stefana Wolle (dyrektora ds. naukowych w DDR-Museum w Berlinie); jest on zarazem twórcą jej koncepcji oraz autorem tekstów i komentarzy w niej zawartych. Wydawcą wystawy jest Federalna Fundacja na rzecz Badań nad Komunistyczną Dyktaturą w Niemczech Wschodnich (Bundesstiftung zur Aufarbeitung der SED-Diktatur) oraz Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Nowych Krajów Związkowych (Beauftragter der Bundesregierung für die neuen Bundesländer) we współpracy ze stacją radiowo-telewizyjną Norddeutscher Rundfunk i internetowym portalem Statista.
Wystawa zaprezentowana po raz pierwszy w polskiej wersji językowej w Poznaniu została przygotowana przez Instytut Zachodni we współpracy z Biblioteką Raczyńskich oraz Koordynatorką Pełnomocnika ds. Partnerstwa Kraju Związkowego Brandenburgia na Wielkopolskę. Zrealizowanie ekspozycji było możliwe dzięki wydatnemu wsparciu finansowemu Fundacji im. Friedricha Eberta (Friedrich-Ebert-Stiftung) w Warszawie oraz dzięki środkom stowarzyszenia Zamek Trebnitz - Centrum Edukacji i Spotkań (Schloss Trebnitz – Bildungs-und Begegnungsstätte e.V.) w Brandenburgii. Opracowanie graficzne wykonał dr Thomas Klemm z Lipska.
Wystawa, obejmująca łącznie 23 plansze (20 tablic merytorycznych oraz 3 przedstawiające dane statystyczne), unaocznia przełomowe momenty i najważniejsze etapy przemian w różnych obszarach życia w Niemczech Wschodnich, jakie się dokonały po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku. Ekspozycja obrazuje nie tylko, jak zmieniała się rzeczywistość w nowych krajach związkowych w przeciągu ostatnich ponad 30 lat, ale też jak zmieniało się społeczeństwo niemieckie w tym czasie; unaocznia wyraźnie, jak przyjmowano zachodzące zmiany, jakie emocje i nastroje społeczne towarzyszyły tym zjawiskom.
Ma ona wymiar nie tylko edukacyjny, służąc poszerzeniu wiedzy historycznej dotyczącej procesu transformacji na terenie Niemiec Wschodnich, ale może też stać się przyczynkiem do refleksji na temat zmian w życiu społeczeństw (postkomunistycznych) i konieczności zmierzenia się z realiami, oczekiwaniami, frustracjami, etc. Spojrzenie w przeszłość może być zarazem inspiracją do dyskusji na temat przyszłości, również w Polsce. Ekspozycja może się też stać ważnym impulsem do porównania doświadczeń Niemiec i Polski okresu transformacji po 1990 roku.
Gościem honorowym podczas inauguracji był dr S. Wolle, który przybliżył słuchaczom ideę, jaka mu przyświecała podczas tworzenia wystawy; podzielił się też swymi osobistymi refleksjami na temat widocznych efektów zmian, jakie zaszły w życiu codziennym mieszkańców Niemiec Wschodnich i postrzegania przez nich nowej rzeczywistości.
