Nowy numer kwartalnika Przegląd Zachodni
Zapraszamy do lektury nowego numeru Przeglądu Zachodniego pt."Przeszłość - pamięć -teraźniejszość" (nr 2/2014).
Skupiony wokół tematu pamięci numer 2/2014 kwartalnika Instytutu Zachodniego ukazuje się w roku ważnych w dziejach Europy rocznic. Kwestie poruszone przez literaturoznawców, historyków, socjologów i politologów są jednak istotne nie tylko dla rachuby kalendarza. Niemal każde z przedstawionych zagadnień skłania równocześnie do refleksji nad pamięcią będącą swoistym narzędziem badań przeszłości oraz miarą oceny teraźniejszości. Poczynając od twórczości literackiej, przez oficjalne sposoby przypominania wydarzeń z przeszłości i ich uczestników, aż po onomastyczne i materialne formy upamiętniania w przestrzeni publicznej – wskazane w zamieszczonych tekstach przykłady dowodzą, jak bardzo przeszłość, przenikając teraźniejszość, zmusza do nieustannego namysłu i badań. Leżący w naturze ludzkiej subiektywizm, powikłane losy Europy ostatniego stulecia, obecne warunki swobody podejmowania tematów w twórczości i badaniach, a wreszcie stopniowe przejmowanie głosu przez kolejne pokolenia powodują, że – nie bez zaniedbań, pomyłek czy dozy zarozumiałości – jesteśmy świadkami krystalizowania się nowych sposobów kultywowania pamięci i jej oddziaływania na teraźniejszość. W procesie tym nie dochodzi jednakże do zerwania ciągłości czy zatarcia pamięci, lecz do naniesienia kolejnej warstwy interpretacji, która po latach staje się niemniej pasjonującym źródłem pozwalającym odkrywać nowe aspekty i znaczenia.
Dowody takiego zwielokrotnienia pamięci odnajdą czytelnicy tekstów związanych z najnowszymi dziejami Niemiec i ich sąsiadów. Wątek nawarstwiających się wzorców odnajdziemy w tekście o pruskiej mentalności, a kolejne artykuły przybliżają fascynujący okres tuż po zakończeniu wojny światowej w 1918 r. Zamieszczone w bieżącym numerze „Przeglądu Zachodniego” materiały sygnalizują także ogrom podobnych wyzwań w sferze pamięci odnoszących się do wschodnich sąsiadów Polski. Jest również – bardzo aktualna - tematyka lokalna, związana z Poznaniem. Godny polecenia jest dział recenzji i omówień, spójny pod względem tematycznym i ukazujący nowe konteksty w badaniach znanej problematyki.
W numerze m.in.:
- Jerzy Kałążny, Do kogo należy historia? Refleksja literaturoznawcy
- Julita Makaro, Pamięć o sąsiedztwie narodowym. Wokół wystawy "Obok. Polska-Niemcy. 1000 lat historii w sztuce"
- Pierre-Frédéric Weber, O przemianach pamięci oficjalnej w Europie po 1989 roku. Państwo a pamięć w Polsce i we Francji
- Jolanta Mikołajczyk, Ochrona grobów ofiar wojen jako komponent polityki pamięci prowadzonej przez państwo. Podstawy prawne i przykłady realizacji
- Dariusz Łukasiewicz, Mentalność pruska, mieszczańska, protestancka czy kapitalistyczna? Prusy 1806-1871
- Tadeusz Kotłowski, Problem niemieckich reparacji po I wojnie światowej
- Dariusz Jeziorny, Międzynarodowe znaczenie Austrii w okresie rządów Karla Rennera w ocenach dyplomacji polskiej
- Katarzyna Jedynakiewicz-Mróz, Geneza i okoliczności powstania Ruchu „Freies Deutschland” wśród jeńców niemieckich w ZSRR (1941-1943)
- Ernest Kuczyński, Przeciwko zapomnieniu. Jürgen Fuchs i pamięć o drugiej niemieckiej dyktaturze
Wybrany artykuł - Jerzy Kałążny, Do kogo należy historia? Refleksja literaturoznawcy, dostępny jest tutaj.
Zapraszamy także na stronę Przeglądu Zachodniego.